Βότανα και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες από το Α ως το Ω…

Η φύση αποτελεί το μεγαλύτερο φαρμακείο. Η χλωρίδα κρύβει τα μυστικά της πιο λαμπρής ομορφιάς και υγείας, προτείνοντας για κάθε πρόβλημα την άριστη δυνατή λύση. Στο πέρασμα των χρόνων ο άνθρωπος άρχισε να ξεχνά τις θεραπείες της φύσης και προτίμησε να στρέψει το ενδιαφέρον του στα κατασκευάσματα των χημικών εργαστηρίων.   Η φύση όμως παίρνει τη ρεβάνς καθώς ανακαλύπτουμε ξανά λίγο - λίγο της ευεργετικές ιδιότητες των φυτών.   Το μυστικό της υγείας και της ομορφιάς βρίσκεται καλά κρυμμένο στα βότανα, τα αυτοφυή δηλαδή φυτά και ιδίως αυτά που φυτρώνουν στους καλλιεργημένους αγρούς και χρησιμοποιούνται σαν φάρμακα για τις διάφορες παθήσεις. Στην ελληνική φύση ευδοκιμούν πλήθος βοτάντων που, άλλα με την υπέροχη γεύση και άλλα με το άρωμά τους, μα χαρίζουν ωφέλεια και μας φτιάχουν τη διάθεση.  Όπως τα ήξεραν οι παλιοί…  Αγριάδα: Είναι γνωστό με τα ονόματα άγλωσσο, αούστας, άγριο έρη, αγρόπυρον, άργαστη Κάνει καλό για κυστίτιδες, ίκτερο, ηπατίτιδα, αρθριτικά, πέτρες των νεφρών. Καθαρίζει το αίμα. Αγριμόνιο: Η κοινή ονομασία του αγριμόνιου είναι ασπροζάκι ή φωνόχορτο Το αγριμόνιο είναι στυπτικό και επουλωτικό των πληγών. Αποτελεί φάρμακο κατά της χρόνιας φαρυγγίτιδας και κατά της διάρροιας, ενώ θεωρείται ότι είναι και κατά του διαβήτη. Με αφέψημα του αγριμονίου γίνονται γαργάρες. Το τσάι των φύλλων του είναι κατά της ημικρανίας, της δυσπεψίας και της διάρροιας. Συνιστάται επίσης και ως αποτελεσματικό φάρμακο για τα πρηξίματα, στραμπουλήγματα, και για τους μώλωπες. Για τις περιπτώσεις αυτές, μπορεί να παρασκευασθεί μία πάστα με ξίδι, πίτουρα και φύλλα αγριμονίου. Το αγριμόνιο χρησιμοποείται επίσης κατά των κολικών, των εμετών και κατά του βήχα. Το αφέψημα, είναι επίσης χρήσιμο και για τους ασθματικούς και κατά της νεφρίτιδος και του χρόνου πνευμονικού κατάρρου. Είναι επίσης κατά της αιματουρίας και των δερματικών παθήσεων. Λειτουργεί ευεργετικά στις παθήσεις του συκωτιού και της σπλήνας. Για το ουρικό Αγγελόχορτο: Κατάλληλο για τον προστάτη. Αχιλλαία η χιλιόφυλλος: Τονωτικό για τους κουρασμένους, ανοίγει την άνοιξη. Για διαταραχές στην εμμηνόπαυση & σπασμούς της μήτρας, κρυολογήματα, καθαρίζει το αίμα, βοηθάει στην ακμή, το άσθμα, κολίτιδα, αρθριτικά, πόνους περιόδου και ρευματισμούς. Ανακουφίζει τις ανωμαλίες στην κυκλοφορία του αίματος, γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε κιρσούς φλεβίτιδες και αιμορροΐδες. Αψιθιά αγριαψιθιά, απιστιά, πέλινο, αβροβότανο: Καταπολεμά την επιληψία, ζαλάδες, λιποθυμίες. Αυξάνει την παραγωγή χολής. Σταματά τη διάρροια, εμετούς. Βοηθά στο αδυνάτισμα, ανεπάρκεια ήπατος. Βασιλικός: Διώχνει τους νευρικούς πονοκεφάλους. Για το φαγητό, ανοίγει την όρεξη. Βοηθά στην αδύνατη μνήμη, μελαγχολία, άγχος, ζαλάδες, εντερικές διαταραχές και τυμπανισμό της κοιλιάς. Είναι χωνευτικό. Βαλεριάνα: Είναι ηρεμιστικό. Για αϋπνίες, νεύρα, άγχος, ημικρανίες, νευρασθένεια, πονοκέφαλο, καούρες του στομαχιού. Βήχιο : Για κρυολόγημα και για το τσιγάρο. Δάφνη: Για τα φαγητά. Η σκόνη ξερών δαφνόφυλλων σταματάει την αιμορραγία της μύτης. Δυναμώνει τα μαλλιά και τα βάφει μαύρα, σταματά την τριχόπτωση. Ανακουφίζει τους πόνους από ρευματισμούς και αρθριτικά. Δεντρολίβανο: Για κολίτιδα, διάρροια, βρογχίτιδες, άσθμα και γρίπη, εντερικές διαταραχές, ρευματισμούς. Τονώνει την όρεξη. Δυόσμος: Για το φαγητό, τη χοληστερίνη, αϋπνίες, κράμπες, ξερόβηχα, αμυγδαλίτιδα. Για πόνους δοντιών, ρευματισμούς. Συνιστάται σε περιπτώσεις δυσπεψίας και διάρροιας, επίσης στρώνει τ στομάχι μετά από εμετό. Δίκταμο: Καταπραΰνει τους πόνους του στομαχιού και των εντέρων. Σε πονοκεφάλους, πονόδοντους και σκορβούτο. Είναι διουρητικό, βοηθάει τις γυναίκες να γεννούν πιο εύκολα και γρήγορα. Ευκάλυπτος: Είναι χρήσιμο για τους διαβητικούς γιατί έχει υπογλυκαιμική δράση. Κατεβάζει τον πυρετό. Καταπραΰνει το βήχα, άσθμα, γρίπη, βρογχίτιδες, τις νευραλγίες και τον πονόλαιμο. Κατάλληλο για εισπνοές σε ιγμορίτιδα και βρογχικά. Όταν βράζουμε ευκάλυπτο, οι ατμοί ιονίζουν την ατμόσφαιρα του δωματίου και την κάνουν υποφερτή από το νέφος. Θρούμπι ή τραγορίγανη: Για το στομάχι, ναυτία, ξινίλα, ανοίγει την όρεξη. Βοηθά στην αϋπνία, αρθριτικά, ρευματισμούς, άσθμα, βήχα. Σταματάει τους κολικούς και τη διάρροια. Χρήσιμο σε πνευματική και σεξουαλική ατονία. Ιβίσκος: Για χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, κυκλοφορικό, ζάχαρο-διαβήτη, αδυνάτισμα, πονοκέφαλο. Θυμάρι: Είναι κατάλληλο για το άγχος, κυκλοφορικό, κατάθλιψη, ημικρανίες, νεύρα. Απαραίτητο για τους υποτασικούς, για γρίπη, κρυολογήματα, βήχα και άσθμα. Καλό για δερματοπάθειες, λευκόρροια, επουλώνει τις πληγές, σπυριά και εγκαύματα. Κάρδαμο: Περιέχει βιταμίνες, ιώδιο, σίδηρο, ασβέστιο, είναι καρδιοτονωτικό, καθαρίζει το αίμα και αφαιρεί φακίδες και πανάδες. Καλέντουλα: Δυναμώνει την καρδιά. Κατάλληλο για το συκώτι, ουρική αρθρίτιδα, πρηξίματα και δερματικές παθήσεις.  Λουΐζα: Διώχνει τον πονοκέφαλο, τον πονόματο, τους πόνους των ρευματισμών. Κάνει καλό στις στομαχικές ανωμαλίες, βοηθάει στις δίαιτες αδυνατίσματος. Πολεμάει την αϋπνία που προέρχεται από νευρική κούραση. Λαδανιά ή αλάδανος, αληταριά, ήμερη κουνουκλιά, ήμερο κιστάρι, ακίσσαρος: Χρησιμοποιείται ως καταπραϋντικό, σπασμολυτικό για την αντιμετώπιση της αϋπνίας της διάρροιας, του πονόδοντου, για εντριβές στα κρυολογήματα και στις βρογχίτιδες, για τα άλατα και τον τέτανο. Λεβάντα: Για κάθε πόνο, ακόμα και της καρδιάς, για ημικρανίες, πονοκεφάλους, κακή χώνεψη και λιποθυμία. Επουλώνει πληγές, εγκαύματα, ακμή, ψώρα. Κατεβάζει την υπέρταση, λιγοστεύει την ταχυπαλμία. Χρησιμοποιείται ακόμη για το σκόρο στα ρούχα. Μαντζουράνα: Καταπολεμά το άγχος, πονοκεφάλους, κρυολόγημα, αμυγδαλές, αϋπνίες. Βοηθάει τον οργανισμό να διώξει τις τοξίνες, τα πρηξίματα, δυσπεψία και πονόκοιλο. Μαραθόσπορος: Ανακουφίζει τα αρθριτικά, άσθμα, βήχα, τυμπανισμό, πόνους της κοιλιάς, ολιγουρία, σταματά τον εμετό. Βοηθάει στο αδυνάτισμα. Μελισσόχορτο: Τονωτικό για την καρδιά, τον εγκέφαλο, το πεπτικό σύστημα, τη μελαγχολία. Καταπραϋντικό σε νευρασθένειες, ζαλάδες, βουητό στα αυτιά, άσθμα, νευραλγίες των δοντιών και των αυτιών. Ανακουφίζει από τον τυμπανισμό της κοιλιάς, πόνους από τσιμπήματα σφήκας και άλλων εντόμων. Μέντα: Εξαιρετικά αντισηπτική, καταπολεμά δραστικά το συνάχι, βήχα, βρογχίτιδα, πονόλαιμο και τη γρίπη. Είναι χωνευτική και έχει την ιδιαιτερότητα να είναι ηρεμιστική σε μικρή δόση και αφροδισιακή σε μεγάλη δόση. Τσάι με μέντα είναι χωνευτικό και τονωτικό. Μολόχα: Για άσθμα, βήχα, λαρυγγίτιδα, πονόλαιμο. Πασιφλόρα: Είναι καταπραϋντικό για νεύρα, άγχος. Ηρεμιστικό και τονωτικό σε υπερκόπωση. Ελαττώνει ελαφρά την αρτηριακή πίεση. Παλιούρι Για δυσκοιλιότητα. Πικροδιαλέτα ή πικρή βιολέτα: Κατεβάζει το ζάχαρο και τα τριγλυκερίδια. Πολύκομπο  : Σκοτώνει τα σκουλήκια και παράσιτα των εντέρων. Σταματάει την αιμορραγία της μύτης και αιμορροΐδων. Επουλώνει τις πληγές και έλκη. Χρησιμοποιείται για κολικούς, πέτρα στα νεφρά. Πολυτρίχι ή αδίαντο: Είναι τονωτικό των μαλλιών και σταματάει την τριχόπτωση και την πιτυρίδα. Ανακουφίζει σε βρογχίτιδες, καταρροή, ξερόβηχα, άσθμα και κρυολογήματα. Ρίγανη: Για το φαγητό, πόνους δοντιών και ρευματισμών, εντερικές διαταραχές και πόνους στην κοιλιά. Κόβει την ευκοιλιότητα. Σπαθόχορτο ή υπερικό: Καταπραϋντικό σε πνευμονικές ενοχλήσεις. Για μελαγχολία, αϋπνία, έλκος στομάχου, παράσιτα των εντέρων, δυσπεψία. Για εγκαύματα, πληγές, δαγκώματα εντόμων. Σκορπίδι ή ασπλήνιο, σκορπιδόχορτο, σκροπίδι, σκροπιδόχορτο, σκορπιδάτσι, σκοπηροτήρι, χρυσόχορτο, αγριοσπάρτι: Διαλύει τις πέτρες των νεφρών. Είναι αποχρεμπτικό, καταπραϋντικό, διουρητικό. Σιναμική ή φύλλα Αλεξανδρείας: Για τη δυσκοιλιότητα. Ταραξάκο ή πικραλίδα ή ραδίκι του βουνού ή αγριοράδικο: Για τη χοληστερίνη, ερεθισμούς του δέρματος, πρηξίματα, καούρες στο στομάχι, πόνο στο συκώτι, αρθρίτιδα, διαβήτη και πυρετό. Τίλιο: Ηρεμιστικό των νεύρων, ημικρανίες, νευραλγίες, ζαλάδες, αϋπνίες. Για βήχα, κρυολογήματα, εμετό, ρευματισμούς, αρθριτικά, δυσπεψία. Τσάι του βουνού: Για γρίπη και πονόλαιμο. Τονωτικό του σώματος και του εγκεφάλου, κάνει καλό στην αρτηριοσκλήρωση, πονοκέφαλο, ευκοιλιότητα και μεσογειακή αναιμία. Τσουκνίδα: Διαλύει το ουρικό οξύ. Πολύτιμο για τις πέτρες στη χολή. Είναι καλό για αιμορραγίες, αιματουρία, αναιμία, ατονία του σώματος, αρθριτικά, κυστίτιδα, διάρροιες. Επίσης, αυξάνει το γάλα της μητέρας που θηλάζει και σταματά τη τριχόπτωση. Ύσωπος: Συνδυάζεται για τον βήχα και τη βρογχίτιδα με το Μαρρούβιο και το Βήχιο. Για το κοινό κρυολόγημα μπορούμε να το συνδυάσουμε με το Ευπατόριο το διατρητόφυλλο, τα άνθη Σαμπούκου και τη Μέντα. Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1-2 κουταλάκια του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε 10-15 λεπτά. Το ρόφημα το πίνουμε έως τρεις φορές την ημέρα. Αν χρησιμοποιήσουμε το βάμμα τότε παίρνουμε 1-4 ml βάμματος τρεις φορές την ημέρα. Το βάμμα μπορούμε να το συνδυάσουμε με άλλα αποχρεμπτικά βότανα όπως η Γλυκόρριζα, η Ινούλα και ο Άνηθος. Για την βρογχίτιδα ή τα κρυολογήματα του στήθους μπορούμε να κάνουμε εντριβές διαλύοντας 10 σταγόνες ελαίου Υσσώπου σε 20 ml αμυγδαλέλαιου ή ηλιέλαιου. Συνδυάζεται καλά με το Θυμάρι και τον Ευκάλυπτο. Χρησιμοποιείται για πίεση, άσθμα, δυσπεψία, για πόνους περιόδου, για γαργάρες κατά του πονόλαιμου και ως δυναμωτικό των νεύρων. Φασκόμηλο: Ηρεμεί τα νεύρα. Γα κατάθλιψη, φαρυγγίτιδα, βήχα, βράχνιασμα, λαιμό, υπόταση, διάρροια, αμυγδαλές, δαγκώματα εντόμων. Πολύτιμο για όσους ιδρώνουν τα χέρια τους και οι μασχάλες. Για κυκλοφορικά προβλήματα. Σταματάει το γάλα στις γυναίκες που θηλάζουν και την τριχόπτωση. Χαμομήλι: Ηρεμιστικό των νεύρων, ημικρανίες, νευραλγίες, ζαλάδες και αϋπνίες. Επουλώνει εγκαύματα και σπυριά. Ανακουφίζει από αναφυλαξία, φαγούρα, πονόδοντο, βήχα, κρυολογήματα, τυμπανισμό, αιμορροΐδες, κράμπες, πόνο των αυτιών και πληγές στο στόμα. Ζαμπούκος ή φροξυλάνθη : Ο Ζαμπούκος από μόνος του είναι ένα ολόκληρο φαρμακείο της φύσης. Ο φλοιός του, δρα ως καθαρτικό, εμετικό, διουρητικό. Τα φύλλα του για μωλωπισμούς, διαστρέμματα, τραύματα, χιονίστρες και χρησιμεύουν σαν αλοιφή για τους όγκους. Τα άνθη του είναι ιδανικά για τα κρυολογήματα και την γρίπη. Οι καρποί του έχουν παρόμοιες ιδιότητες με τα άνθη του και επιπλέον είναι ευεργετικοί για τους ρευματισμούς. Συνδυασμοί : Για τα κρυολογήματα, την γρίπη, τους πυρετούς, συνδυάζεται με το τεϋκριο, μέντα. Παρασκευή - Δοσολογία Έκχυμα : Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1-2 κουταλιές τσαγιού και το αφήνουμε για δέκα λεπτά. Πίνουμε το ρόφημα τρεις φορές την μέρα. Συλλογή : Κάθε μέρος του φυτού, την εποχή του. Χρησιμοποιείται σε νευραλγίες. Για κυστίτιδα, αμυγδαλίτιδες, πονόματο, πονόδοντο, φαρυγγίτιδα και πονόλαιμο. Καθαρίζει το αίμα.

Μήνες συλλογής βοτάνων

Αγγελική Μάιο (φύλλα), Σεπτέμβριο-Οκτώβριο (ρίζα)
Αγριάδα Μάρτιο-Απρίλιο, Αύγουστο-Σεπτέμβριο
Αγριμόνιο Ιούνιο-Ιούλιο
Άνηθος Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο
Απήγανος Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο
Αρτεμισία Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Αχιλλέα Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Βαλεριάνα Σεπτέμβριο-Οκτώβριο
Βασιλικός Ιούνιο-Ιούλιο
Βήχιο Φεβρουάριο-Μάρτιο (άνθη)Απρίλιο-Μάιο (φύλλα)
Βιβούρνο Αύγουστο-Σεπτέμβριο
Γαϊδουράγκαθο Ιανουάριο-Φεβρουάριο-Μάρτιο (φύλλα), Ιούλιο-Αύγουστο (σπόροι)
Γάλιο Μάρτιο-Απρίλιο
Γεντιανή Αύγουστο-Σεπτέμβριο
Γλυκάνισο Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Δάφνη Όλες τις εποχές
Δεντρολίβανο Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Δυόσμος Ιούνιο-Ιούλιο
Εφέδρα Σεπτέμβριο-Οκτώβριο
Εχινάκια Ιούνιο-Ιούλιο (άνθη) Σεπτέμβριο-Οκτώβριο (ρίζα)
Θούγια Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο
Θυμάρι Ιούνιο-Ιούλιο
Κάλαμος Αύγουστο-Σεπτέμβριο
Καλέντουλα Απρίλιο-Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο
Καρότο άγριο Μάιος-Ιούνιος-Ιούλιος, Ιούλιο-Αύγουστο (σπόροι)
Κόλιαδρο Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Κράτεγος Αύγουστο-Σεπτέμβριο
Λεβάντα Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Λινάρι Ιούνιο-Ιούλιο
Λομπέλια Ιούλιο-Αύγουστο
Λυγαριά Σεπτέμβριο-Οκτώβριο
Λυκίσκος Ιούλιο-Αύγουστο
Μάραθο Αύγουστο-Σεπτέμβριο (σπόροι)
Μελισσόχορτο Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Μέντα Όλο το χρόνο για φρέσκο, για αποξήρανση πριν την ανθοφορία, τον Ιούλιο
Μποράγκο Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο
Πασσιφλόρα Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο
Πευντάνευρο Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο-Σεπτέμβριο
Ρίγανη Ιούλιο-Αύγουστο
Σαμπούκος Ιούνιο-Ιούλιο (άνθη), Αύγουστο-Σεπτέμβριο (σπόροι)
Σέλινο Μάιο- Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Σινάπι Ιούνιο-Ιούλιο (σπόροι)
Σκόρδο Ιούνιο-Ιούλιο
Σπάρτο Απρίλιο-Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο
Σύμφυτο Απρίλιο-Μάιο, Σεπτέμβριο-Οκτώβριο
Ταραξάκο Όλους τους μήνες τα φύλλα, Ιούνιο-Ιούλιο (ρίζα)
Τίλιο Ιούλιο-Αύγουστο
Τριφύλλι Μάιο-Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο-Σεπτέμβριο
Τσουκνίδα Φεβρουάριο- Μάρτιο-Απρίλιο-Μάιο (φύλλα), Ιούνιο-Ιούλιο (σπόροι)
Υπέρικο Ιούνιο-Ιούλιο
Ύσσωπος Ιούνιο-Ιούλιο
Φασκόμηλο Μάιο-Ιούνιο
Φλισκούνι Ιούνιος
Φουμαρία Ιούνιο-Ιούλιο-Αύγουστο
Χαμομήλι Απρίλιο-Μάιο-Ιούνιο