ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στις διατροφικές πληροφορίες περιλαμβάνονται η θερμιδική αξία του προϊόντος, οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες και τα λιπαρά ανά 100 γραμμάρια.
Σε προϊόντα όπως χυμοί ή δημητριακά «εμπλουτισμένα» με βιταμίνες και μέταλλα αναγράφονται υποχρεωτικά οι πληροφορίες για την περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες και μέταλλα, επειδή ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να γνωρίζει την επιπλέον διατροφική και θερμιδική αξία του «εμπλουτισμένου» προϊόντος. Στα υπόλοιπα τρόφιμα δεν είναι υποχρεωτική η αναγραφή των πληροφοριών αυτών, πολλές εταιρείες όμως δίνουν αυτές τις πληροφορίες στον καταναλωτή (θερμίδες, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά, βιταμίνες, μέταλλα) για την πληρέστερη ενημέρωσή του.
Στην παρασκευή των προϊόντων χρησιμοποιούνται συχνά και απομιμήσεις τροφίμων και πρώτων υλών, που πρέπει να αναφέρονται στην ετικέτα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ένδειξη που αναγράφεται σε παγωτά με σοκολάτα: «H επικάλυψη δεν είναι πραγματική σοκολάτα». Απομιμήσεις γίνονται και σε θαλασσινά τα οποία πωλούνται συσκευασμένα (π.χ., απομίμηση αστακού). Tα τρόφιμα αυτά έχουν χαμηλότερη διατροφική αξία από τα αυθεντικά, ενώ συνήθως για την παρασκευή τους χρησιμοποιούνται χημικά πρόσθετα..
Τα συστατικά του προϊόντος πρέπει να αναφέρονται κατά σειρά βάρους ή σε ποσοστά σε σχέση με το συνολικό προϊόν. Στη λίστα των συστατικών περιλαμβάνονται όλες οι ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή του προϊόντος και είναι παρούσες στο τελικό προϊόν. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναφέρονται και τα αρώματα και τα χημικά πρόσθετα. Επίσης, αναλόγως του είδους του τροφίμου, αναγράφονται υποχρεωτικά κάποιες πληροφορίες όπως καθορίζονται από τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών. Στο λάδι, λόγου χάρη, πρέπει να αναγράφεται ο βαθμός οξύτητας και στο γάλα οι βιταμίνες και τα μέταλλα που προσδίδει στον οργανισμό.
Στα προϊόντα (γαλακτοκομικά, αλλαντικά) στα οποία έχει γίνει ειδική επεξεργασία για τη μείωση του συνολικού ποσοστού λίπους που περιέχουν πρέπει να αναγράφεται στη συσκευασία τους η ένδειξη «light» (λάιτ), χωρίς οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία, η οποία μπορεί να παρασύρει τον καταναλωτή. Μην ξεχνάτε ότι τα προϊόντα αυτά πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, γιατί η υπερκατανάλωσή τους μπορεί να έχει τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα (απόκτηση βάρους). Επίσης, μην μπερδεύετε τα προϊόντα «light» με αυτά που απευθύνονται σε διαβητικούς (σχετική ένδειξη αναγράφεται στην ετικέτα) και τα οποία πρέπει να καταναλώνονται μετά την υπόδειξη του θεράποντος γιατρού..
Τα βιολογικά προϊόντα είναι όσα καλλιεργούνται χωρίς τη χρήση χημικών λιπασμάτων. Για να τα ξεχωρίσετε, πρέπει να βρείτε πάνω στην επισήμανσή τους τη σφραγίδα πιστοποίησης ενός από τους τρεις οργανισμούς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων, που λειτουργούν με την έγκριση του αρμόδιου υπουργείου Γεωργίας. Οι οργανισμοί αυτοί είναι τρεις: ΔHΩ (από το αρχαίο όνομα της θεάς Δήμητρας), ο Σύλλογος Οικολογικής Γεωργίας Ελλάδας (ΣOΓE) και η Φυσιολογική. H χαρακτηριστική ένδειξη μπορεί να βρίσκεται και σε ταμπέλα, εφόσον τα προϊόντα πωλούνται «χύμα». Αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι ότι η απλή αναφορά «βιολογικό» ή «οικολογικό» προϊόν είναι παραπλανητική και παράνομη, από τη στιγμή που δεν υπάρχει η σχετική έγκριση του αρμόδιου οργανισμού πιστοποίησης.
OI XPΩΣTIKEΣ Tα τρόφιμα στα οποία έχει προστεθεί χρωστική ουσία πρέπει να αναφέρονται στην επισήμανση ως χρωματισμένα. Για τη χρήση των χρωστικών υπάρχουν συγκεκριμένοι κανονισμοί, με γνώμονα την επιτρεπόμενη ημερήσια δόση για τον άνθρωπο. Παρ' όλα αυτά, οι συνέπειες της χρήσης χημικών πρόσθετων στην υγεία των καταναλωτών δεν έχουν μελετηθεί μακροπρόθεσμα, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων τα οποία παρουσιάζουν αλλεργικές αντιδράσεις σε κάποια πρόσθετα. Γι' αυτό οι ενώσεις των καταναλωτών παρακολουθούν τις εξελίξεις στα πρόσθετα που χρησιμοποιούν οι βιομηχανίες και πιέζουν για την αντικατάσταση όσων θεωρούνται επικίνδυνα για την υγεία.
TA ΣYNTHPHTIKA, που προστίθενται για να διατηρήσουν ένα τρόφιμο αναλλοίωτο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στόχος τους είναι να αναχαιτίσουν την εισβολή των μικροβίων και των μικροοργανισμών στα συστατικά του συσκευασμένου τροφίμου.
TA ANTIOΞEIΔΩTIKA, που προστίθενται στα τρόφιμα για να τα προστατέψουν από αλλοιώσεις που οφείλονται σε οξείδωση.
OI ΣTAΘEPOΠOIHTEΣ (γαλακτοματοποιητές, σταθεροποιητές, πυκνωτικά, πηκτικά μέσα). O ρόλος των ουσιών αυτών είναι να σταθεροποιούν τη σύνθεση των τροφών συγκρατώντας το νερό στο εσωτερικό των κυττάρων.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ
<><>
Τα πρόσθετα είναι ουσίες που προστίθενται σε ένα τρόφιμο για την παρασκευή, τη συντήρηση, τη βελτίωση της γεύσης και της εμφάνισής του. Χωρίς τα πρόσθετα τα περισσότερα τρόφιμα δεν θα έφταναν καθόλου στο ράφι του σούπερ μάρκετ και αν έφταναν θα έπρεπε να καταναλωθούν αμέσως. Τα πρόσθετα αναγράφονται στις συσκευασίες με το γράμμα E και ένα χαρακτηριστικό τριψήφιο αριθμό (π.χ. E100, E101), αλλά μπορεί να τα συναντήσετε και με τη χημική τους ονομασία. H χρήση των πρόσθετων καθορίζεται από τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών και τις ισχύουσες διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στις διατροφικές πληροφορίες περιλαμβάνονται η θερμιδική αξία του προϊόντος, οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες και τα λιπαρά ανά 100 γραμμάρια.
Μεταλλαγμένα τρόφιμα: όσα δεν γράφονται Σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ισχύουν και στην Ελλάδα, εάν το βασικό συστατικό ενός προϊόντος είναι γενετικά τροποποιημένο, τότε αυτό πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα (π.χ., σογιέλαιο από γενετικά τροποποιημένη σόγια). Εάν όμως πρόκειται για δευτερεύον συστατικό του τροφίμου, που χρησιμοποιείται ως πρόσθετο ή άρωμα, τότε ο παραγωγός του προϊόντος δεν είναι υποχρεωμένος να το αναγράφει στην ετικέτα. Πρακτικά, λοιπόν, η παρούσα νομοθεσία στερεί από τον καταναλωτή το δικαίωμα της επιλογής. |
Σε προϊόντα όπως χυμοί ή δημητριακά «εμπλουτισμένα» με βιταμίνες και μέταλλα αναγράφονται υποχρεωτικά οι πληροφορίες για την περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες και μέταλλα, επειδή ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να γνωρίζει την επιπλέον διατροφική και θερμιδική αξία του «εμπλουτισμένου» προϊόντος. Στα υπόλοιπα τρόφιμα δεν είναι υποχρεωτική η αναγραφή των πληροφοριών αυτών, πολλές εταιρείες όμως δίνουν αυτές τις πληροφορίες στον καταναλωτή (θερμίδες, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά, βιταμίνες, μέταλλα) για την πληρέστερη ενημέρωσή του.
Στην παρασκευή των προϊόντων χρησιμοποιούνται συχνά και απομιμήσεις τροφίμων και πρώτων υλών, που πρέπει να αναφέρονται στην ετικέτα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ένδειξη που αναγράφεται σε παγωτά με σοκολάτα: «H επικάλυψη δεν είναι πραγματική σοκολάτα». Απομιμήσεις γίνονται και σε θαλασσινά τα οποία πωλούνται συσκευασμένα (π.χ., απομίμηση αστακού). Tα τρόφιμα αυτά έχουν χαμηλότερη διατροφική αξία από τα αυθεντικά, ενώ συνήθως για την παρασκευή τους χρησιμοποιούνται χημικά πρόσθετα..
H ΛIΣTA TΩN ΣYΣTATIKΩN
Τα συστατικά του προϊόντος πρέπει να αναφέρονται κατά σειρά βάρους ή σε ποσοστά σε σχέση με το συνολικό προϊόν. Στη λίστα των συστατικών περιλαμβάνονται όλες οι ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγή του προϊόντος και είναι παρούσες στο τελικό προϊόν. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναφέρονται και τα αρώματα και τα χημικά πρόσθετα. Επίσης, αναλόγως του είδους του τροφίμου, αναγράφονται υποχρεωτικά κάποιες πληροφορίες όπως καθορίζονται από τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών. Στο λάδι, λόγου χάρη, πρέπει να αναγράφεται ο βαθμός οξύτητας και στο γάλα οι βιταμίνες και τα μέταλλα που προσδίδει στον οργανισμό.
ΠΡΟΪΟΝΤΑ "LIGHT"
Στα προϊόντα (γαλακτοκομικά, αλλαντικά) στα οποία έχει γίνει ειδική επεξεργασία για τη μείωση του συνολικού ποσοστού λίπους που περιέχουν πρέπει να αναγράφεται στη συσκευασία τους η ένδειξη «light» (λάιτ), χωρίς οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία, η οποία μπορεί να παρασύρει τον καταναλωτή. Μην ξεχνάτε ότι τα προϊόντα αυτά πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, γιατί η υπερκατανάλωσή τους μπορεί να έχει τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα (απόκτηση βάρους). Επίσης, μην μπερδεύετε τα προϊόντα «light» με αυτά που απευθύνονται σε διαβητικούς (σχετική ένδειξη αναγράφεται στην ετικέτα) και τα οποία πρέπει να καταναλώνονται μετά την υπόδειξη του θεράποντος γιατρού..
ΠΩΣ ΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΕΤΕ ΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Τα βιολογικά προϊόντα είναι όσα καλλιεργούνται χωρίς τη χρήση χημικών λιπασμάτων. Για να τα ξεχωρίσετε, πρέπει να βρείτε πάνω στην επισήμανσή τους τη σφραγίδα πιστοποίησης ενός από τους τρεις οργανισμούς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων, που λειτουργούν με την έγκριση του αρμόδιου υπουργείου Γεωργίας. Οι οργανισμοί αυτοί είναι τρεις: ΔHΩ (από το αρχαίο όνομα της θεάς Δήμητρας), ο Σύλλογος Οικολογικής Γεωργίας Ελλάδας (ΣOΓE) και η Φυσιολογική. H χαρακτηριστική ένδειξη μπορεί να βρίσκεται και σε ταμπέλα, εφόσον τα προϊόντα πωλούνται «χύμα». Αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι ότι η απλή αναφορά «βιολογικό» ή «οικολογικό» προϊόν είναι παραπλανητική και παράνομη, από τη στιγμή που δεν υπάρχει η σχετική έγκριση του αρμόδιου οργανισμού πιστοποίησης.
ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
OI XPΩΣTIKEΣ Tα τρόφιμα στα οποία έχει προστεθεί χρωστική ουσία πρέπει να αναφέρονται στην επισήμανση ως χρωματισμένα. Για τη χρήση των χρωστικών υπάρχουν συγκεκριμένοι κανονισμοί, με γνώμονα την επιτρεπόμενη ημερήσια δόση για τον άνθρωπο. Παρ' όλα αυτά, οι συνέπειες της χρήσης χημικών πρόσθετων στην υγεία των καταναλωτών δεν έχουν μελετηθεί μακροπρόθεσμα, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων τα οποία παρουσιάζουν αλλεργικές αντιδράσεις σε κάποια πρόσθετα. Γι' αυτό οι ενώσεις των καταναλωτών παρακολουθούν τις εξελίξεις στα πρόσθετα που χρησιμοποιούν οι βιομηχανίες και πιέζουν για την αντικατάσταση όσων θεωρούνται επικίνδυνα για την υγεία.
TA ΣYNTHPHTIKA, που προστίθενται για να διατηρήσουν ένα τρόφιμο αναλλοίωτο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στόχος τους είναι να αναχαιτίσουν την εισβολή των μικροβίων και των μικροοργανισμών στα συστατικά του συσκευασμένου τροφίμου.
TA ANTIOΞEIΔΩTIKA, που προστίθενται στα τρόφιμα για να τα προστατέψουν από αλλοιώσεις που οφείλονται σε οξείδωση.
OI ΣTAΘEPOΠOIHTEΣ (γαλακτοματοποιητές, σταθεροποιητές, πυκνωτικά, πηκτικά μέσα). O ρόλος των ουσιών αυτών είναι να σταθεροποιούν τη σύνθεση των τροφών συγκρατώντας το νερό στο εσωτερικό των κυττάρων.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ
| Για να αναγνωρίζετε τα Ε Eάν στη συσκευασία του προϊόντος συναντήσετε το γράμμα E ακολουθούμενο από ένα τριψήφιο νούμερο, τότε πρέπει να γνωρίζετε ότι τα νούμερα: · Aπό 100 έως 199 είναι χρωστικές · Aπό 200 έως 299 είναι συντηρητικά · Aπό 300 έως 399 είναι αντιοξειδωτικά · Aπό 400 έως 499 είναι σταθεροποιητές | <><>
Τα πρόσθετα είναι ουσίες που προστίθενται σε ένα τρόφιμο για την παρασκευή, τη συντήρηση, τη βελτίωση της γεύσης και της εμφάνισής του. Χωρίς τα πρόσθετα τα περισσότερα τρόφιμα δεν θα έφταναν καθόλου στο ράφι του σούπερ μάρκετ και αν έφταναν θα έπρεπε να καταναλωθούν αμέσως. Τα πρόσθετα αναγράφονται στις συσκευασίες με το γράμμα E και ένα χαρακτηριστικό τριψήφιο αριθμό (π.χ. E100, E101), αλλά μπορεί να τα συναντήσετε και με τη χημική τους ονομασία. H χρήση των πρόσθετων καθορίζεται από τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών και τις ισχύουσες διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου